İskonto Nedir, İskonto Çeşitleri Nelerdir?

Günlük hayatta tüketicilerin yaptıkları alışverişlerde sık sık karşılaştıkları iskonto kavramı finansal araçların gelecekteki değeri üzerinden indirim yapılarak bugünkü değerinin hesaplanmasına denir. İskonto nedir? sorusunun kısa yanıtı “indirim” olmakla birlikte konuyu iskonto çeşitlerini açıklayarak ve iskonto hesaplama örneği vererek ele almak daha doğru olacaktır.

İskonto uygulanan araçlar çek, senet, bono veya tahvil olabilmektedir. Örneğin halk arasında bilinen adıyla “senet kırdırma” terimi iskonto işlemi uygulanarak yapılmış bir işlem sonucu o senetin fiyatının belirlenmesidir.

İskonto Çeşitleri Nelerdir?

Bir finansal araca uygulanacak olan iskonto vadenin kısa veya uzun oluşuna göre değişir. 1 yıla kadar olan kısa vadeli işlemlerde basit iskonto, orta ve uzun vadeli senetlerde ise bileşik iskonto uygulanır.

Bir yıldan uzun vadeli borcun kapatılmasında bileşik iskonto uygulanmasının birden çok nedeni vardır. İlk nedeni piyasa faiz oranlarının 1 yıllık verilere göre hazırlanmasıdır. Bir diğer nedeni ise borcun ödenmeme riski, enflasyondaki öngörülemez artışlar olarak özetlenebilir.

Basit ve bileşik iskonto dışında ticarette uygulanan iskontolar çok çeşitlidir. Peşin alım iskontosu, grup indirimi, mevsim iskontosu, sadık müşteri iskontosu gibi örneklendirilebilir.

İskonto Niçin Yapılır?

İskontonun en yaygın uygulanma nedeni erken ödeme indirimi için uygulanmasıdır. Bankacılıkta vadesi gelmemiş borcun erken ödenmesi halinde toplam ödemeden düşülen tutar iskontodur.

Ticarette ise iskonto; satışları artırmak, stokları eritmek veya bir pazarlama faaliyeti olarak rakiplerin önüne geçmek için yapılabilir. Ne zaman ve ne kadar yapılacağı tüccarların ve pazarlamacıların çok dikkat ederek vermesi gereken kararlardandır.

İskonto Nerelerde Kullanılır?

İskonto bankacılık, finans alanında ve ticarette kullanılır. Tüketiciyi en çok ilgilendiren iskontolar ise erken borç kapatmada uygulanan iskontolar ve alışveriş iskontolarıdır.

Muhasebeciler ve iş hayatındaki profesyoneller için ise iskonto, vergiden faturalandırma ve satışa mali sorumluluklar çerçevesinde ele alınması gereken bir hesaplamadır.

İskonto Nasıl Hesaplanır?

İskonto oranının, toplam miktarla çarpılması ise elde edilen tutar iskonto bedelini verir. Toplam tutardan iskonto bedelinin çıkarılmasıyla da iskontolu fiyat bulunmuş olur.

Hemen bir örnekle açıklamak gerekirse;

İskonto Tutarı = Toplam Miktar x İskonto Oranı

2.000 liralık bir ürüne yüzde 15 iskonto uygulanması halinde iskonto tutarı şöyle hesaplanacaktır:

2000 x % 15 = 300 lira

Bu üründeki iskonto tutarı 300 liradır.

2000 - 300 = 1700 lira ürünün iskontolu tutarıdır.

İskonto Faturası Nedir?

İskonto faturası iskonto türü ve tutarının açıkça yazılı olduğu fatura türüdür. Faturanın iskonto faturası olarak kesilmesi resmi nedenledir. Kesilen faturada indirimden önceki tutar ve indirimli tutar belirtilmelidir.

Miktar iskonto faturası ve erken ödeme iskonto faturası birbirinden farklı iskonto faturası tipleridir. Miktar iskonto faturası alışverişlerden uygulanan indirimler nedeniyle kesilir. Miktar iskonto faturalarının doğru vergi beyanının yapılması muhasebecilerin en önemli sorumlulukları arasında bulunmaktadır. Ülkemizde iskonto faturasının nasıl kesileceği Vergi Usul Kanununa göre yapılmaktadır.

İskonto ve Nakit Akışı Yönetimi Nasıldır?

İskonto uygulaması ve nakit akışı yönetimi birbirleriyle iki farklı konuda ilgilidir. Müşteri ödemelerini erkene çekmek isteyen işletmeler iskonto uygulayabilir veya ürün satışını artırmak amacıyla müşterilerine iskonto sunabilir.

Her iki durumda işletmelerin nakit akışı hızlandırmaktadır.