Yatırım Araçları Nelerdir?
20 Haziran 2025, Cuma
IKON Blog
Elde edilen gelirin biriktirilerek tasarruf edilmesi, neye yatırım yapılacağı araştırmasını beraberinde getirir. Bu aşamada yatırım araçları nelerdir? sorusu ön plana çıkar. Yatırım türleri incelenirken araçları iyice öğrenmek sadece kazançlı çıkmaya değil finansal okuryazarlığa da katkıda bulunacağı için yakından bakmakta fayda var. Geleneksel olarak kullanılan altın ve benzeri değerli maden yatırımlarının yanı sıra sermaye piyasası forex yatırım araçları da yaygınlaşmaktadır. Bu yatırım araçları ise; devlet tahvili, hisse senetleri, gelir ortaklığı senedi, katılma intifa senetleri ve kar zarar ortaklığı şeklinde sıralanabilir.
Hisse senedi yatırımı borsada işlem gören şirketlerden satın alınan hisse oranında pay sahibi olarak şirkete ortak olmaktır. Hisse senedi alımı bankalar ve aracı kurumlar aracılığıyla yapılmaktadır.
Her yatırım aracında olduğu gibi hisse senedi alım satımı öncesi iyi araştırma yapılmalıdır. Hisse senedi yatırımı yapılacak şirket veya şirketlerin geçmiş dönem bilançoları, grafikleri, haberleri bu araca yatırım yapacakların karar alma aşamasında önem taşımaktadır.
Bono yatırımı, belirli bir vade sonunda anapara ve faiz getirisi sağlayan sabit getirili menkul kıymetlerdir. Genellikle iskontolu olarak ihraç edilir ve vade sonunda nominal değer üzerinden ödeme yapılır. Bono yatırımı; geri almak üzere verilen paradan düşük kazançla, önceden belirtilmiş miktar ve vadede para kazanılmasına olanak tanır.
Repo, tahvil, hisse senedi, değerli metal, emtia gibi yatırım araçlarının belli oranda yer aldığı yatırım fonları, portföy yönetim şirketleri tarafından oluşturulur ve Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) onayıyla yatırımcılara sunulur. Fon portföyünde farklı yatırım araçları yer aldığı için, çeşitlendirme yoluyla riskin dağıtılması sağlanır.
Eurobond devlet ve özel sektörün dış borçlanma aracıdır. Uluslararası piyasalarda genellikle euro ve dolar cinsinden yatırım yapılan uzun vadeli bir araçtır. Getirisi sabit veya değişken faizli olan tipleri mevcuttur ve vade süresi bellidir.
Sahip olunan Türk Lirasını veya diğer para birimlerini satıp yerine başka bir para birimi alınması işlemi döviz yatırımı yapmak demektir. Ülkemizde en sık bilinen örnekleriyle dolar, euro alım satımı yapmak döviz yatırımı olarak bilinir.
Döviz büroları, bankalar ve aracı kurumlar üzerinden döviz alınıp satılmaktadır.
Vadeli mevduat aylık, 3 aylık veya yıllık gibi farklı vadelerle yatırılan paranın önceden net faiz getirisinin belli olduğu yatırım aracıdır. İnternet üzerinden açılacak vadeli hesaplarla basit şekilde faiz getirisinden yararlanmayı sağladığı ve en düşük riski araçlara arasında bulunduğu için sıklıkla başvurulan yatırım araçlarından sayılır.
Altına fiziki ve sanal olarak yatırım yapmak mümkün olduğu için her kesimden yatırımcının başvurduğu bir araçtır. Kuyumculardan, aracı kurumlardan ve bankalardan alınıp satılabilir.
VİOP, Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası kelimelerinden oluşturulmuş kısaltmadır. Borsa İstanbul’da işlem gören vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin alınıp satıldığı piyasadır. Endeks, hisse senetleri, döviz ve emtia dayanaklı çok sayıda vadeli işlem sözleşmesine yatırımın yapılabildiği bir araçtır.
Hisse Senedi
Hisse senedi yatırımı borsada işlem gören şirketlerden satın alınan hisse oranında pay sahibi olarak şirkete ortak olmaktır. Hisse senedi alımı bankalar ve aracı kurumlar aracılığıyla yapılmaktadır.
Her yatırım aracında olduğu gibi hisse senedi alım satımı öncesi iyi araştırma yapılmalıdır. Hisse senedi yatırımı yapılacak şirket veya şirketlerin geçmiş dönem bilançoları, grafikleri, haberleri bu araca yatırım yapacakların karar alma aşamasında önem taşımaktadır.
Bono
Bono yatırımı, belirli bir vade sonunda anapara ve faiz getirisi sağlayan sabit getirili menkul kıymetlerdir. Genellikle iskontolu olarak ihraç edilir ve vade sonunda nominal değer üzerinden ödeme yapılır. Bono yatırımı; geri almak üzere verilen paradan düşük kazançla, önceden belirtilmiş miktar ve vadede para kazanılmasına olanak tanır.
Yatırım Fonu
Repo, tahvil, hisse senedi, değerli metal, emtia gibi yatırım araçlarının belli oranda yer aldığı yatırım fonları, portföy yönetim şirketleri tarafından oluşturulur ve Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) onayıyla yatırımcılara sunulur. Fon portföyünde farklı yatırım araçları yer aldığı için, çeşitlendirme yoluyla riskin dağıtılması sağlanır.
Eurobond
Eurobond devlet ve özel sektörün dış borçlanma aracıdır. Uluslararası piyasalarda genellikle euro ve dolar cinsinden yatırım yapılan uzun vadeli bir araçtır. Getirisi sabit veya değişken faizli olan tipleri mevcuttur ve vade süresi bellidir.
Döviz
Sahip olunan Türk Lirasını veya diğer para birimlerini satıp yerine başka bir para birimi alınması işlemi döviz yatırımı yapmak demektir. Ülkemizde en sık bilinen örnekleriyle dolar, euro alım satımı yapmak döviz yatırımı olarak bilinir.Döviz büroları, bankalar ve aracı kurumlar üzerinden döviz alınıp satılmaktadır.
Vadeli Mevduat
Vadeli mevduat aylık, 3 aylık veya yıllık gibi farklı vadelerle yatırılan paranın önceden net faiz getirisinin belli olduğu yatırım aracıdır. İnternet üzerinden açılacak vadeli hesaplarla basit şekilde faiz getirisinden yararlanmayı sağladığı ve en düşük riski araçlara arasında bulunduğu için sıklıkla başvurulan yatırım araçlarından sayılır.
Altın
Geleneksel yatırım aracı olan altın ekonomik belirsizlik zamanlarında güvenli liman olarak görüldüğü için dalgalı seyrettiği dönemler olsa da uzun vadede kazandıran bir yatırımcı aracı olarak bilinir.Altına fiziki ve sanal olarak yatırım yapmak mümkün olduğu için her kesimden yatırımcının başvurduğu bir araçtır. Kuyumculardan, aracı kurumlardan ve bankalardan alınıp satılabilir.
VİOP
VİOP, Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası kelimelerinden oluşturulmuş kısaltmadır. Borsa İstanbul’da işlem gören vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin alınıp satıldığı piyasadır. Endeks, hisse senetleri, döviz ve emtia dayanaklı çok sayıda vadeli işlem sözleşmesine yatırımın yapılabildiği bir araçtır.
Forex
Forex, küresel döviz piyasasıdır ve çift yönlü, kaldıraçlı işlemler yapılmasına olanak tanır. Endeks, döviz işlemleri, Amerikan borsalarında hisse senedi, ETF alım satımı yapılabilir.Kripto Para
Dijitalleşmenin arttığı dünyadan finansal araçlar da payını almaya devam edip çeşitleniyor. Bu çeşitliliği düşününce akla gelen ilk örnek ise kripto paralardır. Kripto para sanal döviz olarak düşünülebilir. Geçmişi yakın tarihlerden 2009’a dayanan Bitcoin ve devamında üretilen altcoinler yeni nesil yatırım araçlarından sayılmaktadır.
